Tranh
chấp ở biển Đông tiếp tục là đề tài thảo luận trong các cuộc gặp riêng
rẽ giữa Mỹ với Philippines và Trung Quốc trong tuần này.



Ngoại trưởng Philippines Albert del
Rosario có cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ Hillary Clinton tại Washington
hôm 23.6 (giờ địa phương) nhằm tìm kiếm đảm bảo hậu thuẫn về quân sự
của Mỹ cho Philippines trước các hành động gây căng thẳng gần đây của
Trung Quốc ở biển Đông. Tờ Asia Times hôm qua đưa tin ông Rosario đang
vận động Mỹ cung cấp thêm tàu chiến và các trang thiết bị khác nhằm củng
cố khả năng phòng thủ của quân đội nước này. Trung Quốc gần đây liên tục tăng cường hoạt động quân sự trên biển
đó, Ngoại trưởng Philippines đã gặp thượng nghị sĩ John McCain, thành
viên của Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ. Tờ Asian Journal dẫn lời ông
Rosario bày tỏ sự đồng tình với việc ông McCain kêu gọi Mỹ tăng cường
ủng hộ các nước Đông Nam Á trong vấn đề chủ quyền ở biển Đông. Trong khi
đó, chính quyền Philippines hôm qua cho hay sẽ sớm sửa chữa sân bay
trên đảo Pag-asa (tức đảo Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam),
đang do nước này kiểm soát, theo tờ Philippine Daily Inquirer.Hôm
qua, nhân chuyến thăm Philippines, Tư lệnh lực lượng không quân Thái
Bình Dương của Mỹ là ông Gary L. North nói không nên để căng thẳng ở
biển Đông dẫn tới chiến tranh. Đài GMANews dẫn lời ông North nói Mỹ sẽ
ủng hộ Philippines trên cơ sở Hiệp định phòng thủ chung. Tư lệnh Mỹ kêu
gọi các nước cùng tuyên bố chủ quyền tại biển Đông phải minh bạch, nỗ
lực đối thoại và ngăn chặn xung đột leo thang. Theo ông, Chính phủ Mỹ
không chỉ theo dõi sát diễn biến ở biển Đông mà còn cả tình hình hoạt
động dân sự, thương mại, tội phạm xuyên quốc gia ở Thái Bình Dương. Vấn
đề biển Đông cũng sẽ được đưa ra thảo luận tại cuộc tham vấn song
phương giữa Mỹ và Trung Quốc về các vấn đề ở châu Á - Thái Bình Dương
diễn ra ở Hawaii vào ngày 25.6. Theo báo Financial Times, những căng
thẳng gần đây ở khu vực là chủ đề đầu tiên trong các phiên tham vấn do
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề châu Á - Thái Bình Dương
Kurt Campbell và Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Thôi Thiên Khải chủ
trì. Căng thẳng ở biển Đông sắp tới có thể phức tạp thêm khi
chính quyền Đài Loan vừa đánh tiếng rằng họ đang cân nhắc thực thi các
biện pháp nhằm bảo vệ “quyền lợi”. Báo Taipei Times hôm qua dẫn lời đại
diện ngoại giao Đài Loan Timothy Yang cho biết chính quyền đảo này đang
xem xét đưa binh lính, trang thiết bị và tàu tuần tra đến khu vực tranh
chấp chủ quyền ở biển Đông.Trong bối cảnh tình hình khu vực đang
“nóng” lên, Úc cũng xem xét khả năng triển khai tàu chiến, tàu ngầm, máy
bay và binh lính đến bảo vệ các khu vực giàu tài nguyên của nước này ở
vùng biển phía bắc và phía tây. Theo báo Sydney Morning Herald, trong
cuộc rà soát chính sách quốc phòng sắp tới, Úc sẽ xem xét liệu có cần
điều chỉnh năng lực chiến đấu để làm đối trọng với những thế lực đang
tăng cường trong khu vực, chẳng hạn như Trung Quốc.Tàu chiến Trung Quốc “diễu hành” gần Nhật BảnBộ
Quốc phòng Nhật Bản hôm qua cho biết 11 tàu chiến Trung Quốc đi ngang
vùng biển quốc tế ngoài khơi đảo Okinawa. AP dẫn lời phát ngôn viên
Shuichi Fukuya nói trong thời gian gần dây, tàu chiến Trung Quốc nhiều
lần di chuyển gần vùng biển của Nhật. Tuy các tàu này không xâm phạm
lãnh hải Nhật nhưng hành động này cũng gây quan ngại do hai nước đang
tranh chấp chủ quyền một số đảo ở biển Hoa Đông. Cũng trong hôm
qua, một tàu nghiên cứu hải dương Trung Quốc xâm phạm khu vực đặc quyền
kinh tế của Nhật, cách bờ biển Miyagi khoảng 330 km, theo Kyodo News.
Tàu Trung Quốc rời khu vực trên vài giờ sau khi bị tàu tuần duyên Nhật
cảnh cáo.